Tczew pełnił istotną rolę w pruskim systemie „opieki” nad internowanymi powstańcami. Tutaj znajdował się internowany sztab kawalerii pod dowództwem płk. Franciszka Koski oraz szpital dywizyjny. Samych kawalerzystów rozmieszczono po wsiach żuławskich. W "Zarysie dziejów miasta Tczewa" Edmunda Raduńskiego istnieje wzmianka o pobycie w Tczewie, w 1831 roku żołnierzy polskich z powstania listopadowego, dla których urządzono szpital wojskowy w wydzierżawionej (200 talarów miesięcznie) oberży Jakuba Wernera na przedmieściu gdańskim. Roman Landowski w "Spacerach w czasie i przestrzeni" precyzuje, że polskimi żołnierzami internowanymi przez władze pruskie w Tczewie w latach 1831-1832, byli kawalerzyści z pułku płk. Franciszka Kosko, a przeznaczona na lazaret dla chorych oberża znajdowała się na rogu obecnych ulic Obrońców Westerplatte i Strzeleckiej.
Zbuntowało się ok. 500 kawalerzystów polskich
Przez Tczew wiódł szlak, którym internowani oficerowie mieli przejść do Saksonii i dalej do Francji. Dla oficerów, którzy nie mieli pieniędzy na pokrycie kosztów podróży wyznaczono punkty zborne w Tczewie i Starogardzie, gdzie otrzymywali zaopatrzenie na podróż. Szeregowców czekał inny los. W grudniu 1831 roku do wymarszu z Prus do Kongresówki miało przystąpić około 10 000 internowanych powstańców. Wyznaczono punkty zborne - dla kawalerii okolice Tczewa, gdzie przez Gardeję miała ona przejść do Golubia-Dobrzynia. Nie wszyscy żołnierze chcieli wracać do carskiej Rosji, buntując się przeciwko braku możliwości wyjazdu do Francji. O ile w przypadku Elbląga i Fiszewa doszło rzeczywiście do rozlewu krwi, o tyle w Tczewie było zupełnie inaczej. W pierwszej dekadzie stycznia 1832 r. w Tczewie zbuntowało się ok. pięciuset kawalerzystów polskich, którzy żądali uznania ich za „skompromitowanych” w oczach carskich i wydania im paszportów do Francji. Epizod ten na całe szczęście zakończył się bez rozlewu krwi, jedyne represje, jakie spotkały tych buntowników, to trzymanie ich przez pięć dni o chlebie i wodzie. (...)
Napisz komentarz
Komentarze