Popłynęły łzy - alkohol i narkotyki nie są problemem?

Co zrobić, aby młodzież nie piła alkoholu? Odpowiedzieć na to pytanie próbowali uczestnicy imprezy, na którą złożyły się: I Powiatowy Przegląd Szkolnych Sztuk Teatralnych (zorganizowany w Centrum Kultury i Sztuki), a także obchody Dni Profilaktyki w I Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie.

Teatralna terapia
„Świat jest teatrem, aktorami ludzie, którzy kolejno wchodzą i znikają” - takie motto przyświecało I Powiatowemu Przeglądowi Szkolnych Sztuk Teatralnych. Myśl Williama Shakespeara można jednak rozwinąć: ludzie na co dzień grają w sztuce, którą pisze im życie. Będąc aktorami własnego losu odgrywają powierzone im role, poruszają się po scenie swojej codzienności oraz wypowiadają określone kwestie. Do dyspozycji mają także rekwizyty, które w ich prywatnym przedstawieniu odgrywają wielką rolę. Organizatorzy Dni Profilaktyki, właśnie poprzez teatr, postanowili przestrzec szkolną młodzież, aby ich rekwizytami powszedniego użytku nie stały się pewnego dnia strzykawka i butelka. Tak narodził się pomysł na Przegląd.
- Każda szkoła ponadgimnazjalna, w ramach realizacji własnych programów profilaktycznych, tworzy i organizuje zajęcia z zakresu szeroko rozumianej profilaktyki przemocy i uzależnień - tłumaczyła pedagog szkolny I LO Ewa Makowska. - Często takie zajęcia mają formę teatralną. Są okazją do bezpośredniego kontaktu uczniów ze sztuką, do rozbudzenia ich wrażliwości artystycznej, doświadczenia aktorstwa, praktycznego ćwiczenia panowania nad swoim ciałem i emocjami. Dla wielu są też pierwszą okazją do zaprezentowania się na scenie przed publicznością. Bardzo ważnym elementem takich zajęć jest praktyczna forma wypowiedzi uczniów o problemach ich własnym językiem.

128 aktorów o skutkach brania
- Dzisiejsze spotkanie jest dowodem na to, że troska i dążenia władz powiatowych i przedstawicieli oświaty w kierunku profilaktyki i propagowanie zdrowego trybu życia, dają się doskonale połączyć z pasją młodych ludzi, z ich chęcią pokazania się na scenie - powiedziała Jadwiga Andrzejewska, dyrektor I LO. - Dziś oba dążenia udało się ze sobą połączyć, a to duże osiągnięcie.
Do konkursu na sztukę teatralną dotyczącą przemocy i uzależnień zgłosiło się 10 szkół ponadgimnazjalnych powiatu tczewskiego: z Tczewa, Pelplina i Gniewu. Organizatorzy podają, że przez scenę przewinęło się tego dnia aż 128 aktorów! Wszyscy to młodzi ludzie, podatni jak nikt inny na niebezpieczeństwa związane z przemocą, chorobami i nałogami.
- Problemy związane z narkotykami i alkoholizmem dotyczą, niestety, nie tylko osób dorosłych, ale coraz częściej także dzieci i młodzieży - zauważył starosta tczewski Witold Sosnowski, który objął honorowy patronat nad imprezą.
Oprócz przedstawicieli starostwa i grona pedagogicznego, poczynaniom młodych artystów przyglądało się jury w składzie: Wojciech Wanke (naczelnik Wydziału Edukacji Starostwa Powiatowego), Alicja Mian (Kierownik Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej Starostwa), Grażyna Antczak (wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej w Tczewie), Anna Siudem-Kopka (koordynator działalności kulturalnej Centrum Kultury i Sztuki w Tczewie) oraz Kataryna Ramotowska (Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Tczewie). Oceniali oni zgodność sztuki teatralnej z zakresem tematycznym regulaminu, wartości artystyczne spektaklu oraz trafność argumentacji w promocji zdrowia.

Popłynęły łzy
Kto spodobał się jurorom najbardziej? Pierwszą nagrodą wywalczył Zespół Szkół Odzieżowych i Budowlanych za spektakl „Czy tak musiało się stać?”
- Przedstawienie opowiada o dziewczynie, która pod wpływem problemów rodzinnych i wewnętrznej pustki zaczyna brać narkotyki - mówiła Adriana Lewandowska, jedna z członkiń zwycięskiej grupy. - Po raz pierwszy widzimy ją, kiedy za namową dilerów bierze, aby poradzić sobie z dręczącymi ją problemami. Na końcu umiera. Przedstawienie kończy symboliczna scena, w której aktorzy grający dilerów zdejmują z rąk białe rękawiczki i rzucają je na ciało bohaterki, wyrzekają się swojej winy.
Choć wg jurorów na pierwsze miejsce najbardziej zasłużyła sobie grupa ZSOiB, pozostałe także bardzo się spodobały.
- Wasze przedstawienia wzruszyły nas, wywołały chwile zadumy, a z niektórych wycisnęły kilka łez - przyznał przewodniczący jury Wojciech Wanke. - Dzisiejszego dnia mogliśmy podziwiać bardzo dużą różnorodność wyrazu artystycznego: grę aktorską, śpiew, taniec… Bardzo nam się to podobało. Przy każdym z wystąpień robiłem notatki: włos jeży się na głowie, widać życzliwość, widać zwyczajność, dużą wymowę, dużą metaforę itp.

Czas zburzyć Wieżę Babel
Poranek z teatrem zainaugurowała grupa uczniów z pelplińskiego Collegium Marianum, która korzystając z pomysłowej scenografii przedstawiła losy Wieży Babel oraz jej budowniczych.
- Księga Rodzaju w raptem sześciu wierszach wspomina o Wieży Babel - przypomniał widzom ks. Andrzej Szopiński, opiekun grupy. - Ten krótki tekst jest jednak zarazem pełen treści. Otóż w czasach kiedy ludzkość była jednością, nadszedł moment kiedy człowiek postanowił dosięgnąć nieba, być równym Bogu. Nie udało się.
Ks. Szopiński, jeden z prefektów Collegium Marianum, stwierdził, że biblijna wieża Babel to nie historyjka sprzed kilku tysięcy lat, a uniwersalna opowieść.
- Opowiada o współczesności, o czasach, w których budujemy między sobą mury, kiedy wzrasta agresja, kiedy nie ma jedności, pojawia się przemoc, narkotyk, uzależnienie… - wymieniał. - Ale czy to jest nasze przeznaczenie? To pytanie zadajemy w naszym przedstawieniu, a odpowiedź na nie zależy od każdego z nas.
- Mamy nadzieję, że Powiatowy Przegląd Szkolnych Sztuk Teatralnych stanie się imprezą cykliczną - dodała Ewa Makowska. - Takie są też zamierzenia Wydziału Edukacji Starostwa Powiatowego.

Każdy człowiek chce być kochany
- Pierwszy dzień miał za zadanie wypunktować problemy, drugi natomiast przeanalizować je oraz zastanowić się jak im zaradzić - zauważył Wojciech Wanke.
Jednym z pierwszych punktów piątkowego spotkania w I LO była powtórka przedstawienia odegranego przez uczniów szkoły pt. „Mur”.
- Spektakl był wstrząsający! - oświadczył przyglądający się mu zastępca prezydenta Tczewa Zenon Drewa. - Nie wiadomo na czym mieliśmy się skupić: na grze aktorskiej czy na tematyce, na problemach bohaterów.
Swój występ powtórzyli także zwycięzcy konkursu, grupa z ZSBiO. Referat inauguracyjny wygłosiła opiekunka grupy - Dorota Kaczmarek, pedagog szkolny oraz szefowa tczewskiego Centrum Interwencji Kryzysowej.
- Liczne modele wychowania w dużym uproszczeniu możemy sprowadzić do dwóch - relacjonowała - Pierwszy, łatwiejszy, polega na tym, że podchodzimy do ucznia jak do przedmiotu, do bezkształtnej masy, do gliny, z której coś może uda się ulepić. Sposób łatwy, ale bardzo niebezpieczny. Łatwo bowiem można pomylić wychowanie z tresurą.
Drugi model - jak zaznaczyła Dorota Kaczmarek - jest dużo trudniejszy w realizacji.
- Zakłada on podmiotowe podejście do młodego człowieka. Zachowanie wychowawcy nie polega już na kształtowaniu bezkształtnej masy, którą w razie niepowodzenia można wyrzucić, lecz na towarzyszeniu wychowankowi - dziecku, uczniowi, pełnieniu roli mistrza, który pomaga odnaleźć młodemu człowiekowi jego wartości i je wydobyć.
Tego dnia odbyły się także sesje warsztatowe dla pedagogów, wychowawców, nauczycieli oraz dyrektorów szkół powiatu tczewskiego. Poprowadzili je psychologowie oraz pedagogowie.
Dobrym podsumowaniem relacji z Powiatowych Dni Profilaktyko Szkolnej jest cytat z referatu Doroty Kaczmarek:
- Nie jest możliwe wychowanie człowieka bez miłości, każdy człowiek chce kochać i być kochany, niezależnie od wieku, czy wykształcenia. Miłości w szczególności potrzebuje młody człowiek.

„Magia” teatru
O zwycięskiej grupie opowiada jej opiekunka, Dorota Kaczmarek:
- W Zespole Szkół Budowlanych i Odzieżowych w Tczewie od zawsze istnieje profilaktyczne koło teatralne. Uczniowie się zmieniają, przychodzą do szkoły i odchodzą, a koło wciąż działa. W jego ramach realizujemy różne projekty - przy realizacji poprzedniego, „Teatr, a nie narkotyki”, grupa przyjęła nazwę „Magia”. Wielu uczniów ukończyło edukację, kilku zostało, dochodzą nowi, ale wciąż mamy „Magię”...
Grupę tworzą: Żaneta Brzezińska, Paulina Rozkwitalska, Katarzyna Pikula, Magdalena Konopko, Adriana Lewandowska, Natalia Graban, Dorota Julke, Natalia Podraza, Mateusz Zakrzewski, Mateusz Piwoński, Piotr Słowy.

Laureaci I Powiatowego Przeglądu Szkolnych Sztuk Teatralnych
1. Zespół Szkół Odzieżowych i Budowlanych, „Czy tak musiało się stać” (opiekun - Dorota Kaczmarek); 2. Zespół Szkół Rzemieślniczych i Kupieckich, „Narkomania, czyli rzecz o smutku młodości” (Magdalena Przytuła); 3. II LO, „Zmarnowana szansa” (Lidia Barej).
Organizatorzy zaznaczają, że w konkursie tak naprawdę nie było przegranych. Przedstawiciele wszystkich występujących w Centrum Kultury i Sztuki grup odebrali nagrody. Występy wszystkich uczestników zarejestrowała kamera.
- Powstanie z tego materiał w postaci filmu, z którego szkoły będą mogły korzystać podczas dyskusji na godzinach wychowawczych - mówiła dyrektor I LO Jadwiga Andrzejewska.